Bệnh động mạch vành – Nguyên nhân số một gây tử vong ở cả nam và nữ

Bệnh động mạch vành, còn gọi là xơ vữa mạch vành là căn bệnh tim mạch phổ biến – nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới. Bệnh động mạch vành là bước khởi đầu cho những căn bệnh nguy hiểm như rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim, suy tim và cuối cùng là tử vong.

Tim được nuôi dưỡng nhờ 2 nhánh động mạch vành trái và phải bao quanh. Động mạch vành bên phải cung cấp lưu lượng máu tới phần tim bên phải. Trong khi đó, động mạch vành trái phân chia thành động mạch liên thất trước cung cấp máu tới phần trước của tim và động mạch mũ cung cấp máu ở phía sau của tim.

Nguyên nhân gây bệnh động mạch vành

Bệnh động mạch vành xảy ra khi cholesterol và chất béo trong máu lắng đọng, tích tụ theo thời gian, hình thành các mảng xơ vữa. Các mảng xơ vữa này thu hẹp lòng mạch, làm giảm lưu lượng máu tới tim một phần, hoặc thậm chí là toàn bộ.

Một số mức độ hẹp mạch vành do mảng xơ vữa

Khi lượng máu về tim bị giảm, trái tim không nhận đủ oxy và năng lượng để hoạt động bình thường. Điều này được gọi là thiếu máu cục bộ cơ tim gây cơn đau thắt ngực. Người bệnh khó khăn trong vận động, khó thở, mệt mỏi… Trong trường hợp mạch vành bị tắc hoàn toàn, sẽ gây ra cơn nhồi máu cơ tim. Cho dù người bệnh còn sống sót thì phần cơ tim bị ảnh hưởng sẽ trở thành sẹo, vĩnh viễn không có khả năng phục hồi.

Các yếu tố nguy cơ gây bệnh động mạch vành bao gồm:

– Mắc bệnh tăng huyết áp

– LDL Cholesterol (có hại) cao

– HDL Cholesterol (có lợi) thấp

– Người bệnh hút thuốc lá

– Mắc bệnh tiểu đường

– Mắc bệnh béo phì

Lối sống tĩnh tại, lười vận động, ăn uống thiếu lành mạnh làm tăng nguy cơ mắc bệnh động mạch vành. Ngoài ra, bệnh động mạch vành cũng có tính di truyền. Nếu bạn có người thân mắc bệnh này, bạn cũng thuộc nhóm người có nguy cơ cao.

Triệu chứng bệnh động mạch vành

Ban đầu, lưu lượng máu về tim qua động mạch vành giảm sút dần dần nên không gây ra triệu chứng nào, cơ thể tự thích ứng được một phần. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, lượng máu giảm xuống quá mức cơ thể không có khả năng chịu đựng, khiến các triệu chứng xuất hiện.

Triệu chứng đặc trưng nhất của bệnh động mạch vành là đau thắt ngực, đặc biệt là khi gắng sức.

– Kiểu đau: Đau thắt ngực là cảm giác khó chịu, áp lực đè nặng lên ngực, đau rát, có thể bị nhầm với chứng khó tiêu, ợ nóng.

– Vị trí đau: Cơn đau thường xuất hiện ở ngực, ngay dưới xương ức, sau đó lan lên cổ, hàm, vai và cánh tay. Một số trường hợp có thể bị đau ở bên phải hoặc đôi khi là ngay ở bụng.

– Tính chất: Người bệnh có thể bị các cơn đau thắt ngực ổn định, chỉ xuất hiện khi người bệnh căng thẳng, mệt mỏi hoặc khi vận động gắng sức. Trường hợp nghiêm trọng hơn có thể gây ra  cơn đau thắt ngực không ổn định. Đây là dấu hiệu nguy hiểm bởi người bệnh có thể bị nhồi máu cơ tim bất cứ lúc nào. Ngay cả khi nghỉ ngơi, khi đang ngủ… người bệnh vẫn có thể bị đau thắt ngực. Cơn đau không giảm bớt dù cho người bệnh có dùng thuốc giãn mạch hoặc aspirin.

Triệu chứng của cơn nhồi máu cơ tim là:

– Đau ngực kéo dài hơn 1 phút dù người bệnh đã nghỉ ngơi.

– Cảm giác khó chịu tăng dần ở ngực, người bệnh mệt mỏi mà không vì lí do gì.

– Buồn nôn, nôn

– Chóng mặt hoặc ngất xỉu

– Mặt tái mét

– Khó thở

Lúc này, người bệnh cần được đưa đi cấp cứu càng sớm càng tốt.

Tuy nhiên, không phải trường hợp nào mắc bệnh động mạch vành cũng đều có triệu chứng. Một số người mắc bệnh tiểu đường đôi khi không có biểu hiện đau thắt ngực còn được gọi là thiếu máu cơ tim thầm lặng.

Biến chứng của bệnh động mạch vành

Rối loạn nhịp tim

Lưu lượng máu bị thiếu hụt, cơ thể phản ứng bằng cách thúc đẩy tim đập nhanh hơn, mạnh hơn. Bên cạnh đó, không đủ máu nuôi dưỡng có thể làm xáo trộn hoạt động của hệ thống điện tim, có thể gây nhịp tim quá nhanh, quá chậm hoặc rung nhĩ.

Biến chứng rối loạn nhịp tim xuất hiện trên nền bệnh mạch vành vô cùng nguy hiểm, có thể dẫn tới ngừng tim đột ngột hoặc tử vong nếu không được điều trị. Một số người bệnh có thể phải cấy máy khử rung tim dưới da để kiểm soát biến chứng nguy hiểm này.

Tpcn Ninh Tâm Vương giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị biến chứng rối loạn nhịp tim nhanh do bệnh mạch vành. Hãy gọi qua số: 0966.491.285 để được tư vấn chi tiết.

Suy tim

Tim đập nhanh, quá sức trong thời gian dài sẽ khiến cơ tim suy yếu, cơ tim phì đại và chức năng tim suy giảm. Nhồi máu cơ tim sẽ khiến một phần tế bào tim bị chết, hóa sẹo và làm suy giảm chức năng tim cũng làm tăng nguy cơ suy tim.

Điều trị bệnh động mạch vành

Người bệnh có thể chỉ cần điều trị bằng thuốc nếu tình trạng bệnh không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, đa số bệnh nhân phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn nặng, phải nhập viện cấp cứu nên phương pháp điều trị chủ yếu vẫn là phẫu thuật. Việc lựa chọn điều trị nào sẽ được bác sỹ chỉ định sau chẩn đoán.

Sử dụng thuốc

Có nhiều nhóm thuốc giúp làm giảm triệu chứng bệnh mạch vành, chẳng hạn như thuốc giãn mạch (nitroglycerin), thuốc chẹn beta, ức chế men chuyển… Một số thuốc giúp làm giảm nồng độ cholesterol, hạn chế sự phát triển của mảng xơ vữa, hoặc thuốc chống đông giúp ngăn ngừa cục máu đông gây đột quỵ, nhồi máu cơ tim.

Can thiệp mạch vành qua da

Can thiệp mạch vành qua da là phương pháp dùng một ống mỏng, nhỏ và dài, có bóng nong mạch ở đầu ống để đi tới vị trí bị xơ vữa động mạch, bóng nong được bơm căng để thông lòng mạch. Sau đó, ống stent (lưới kim loại) được đặt vào vị trí này để gia cố lòng mạch, ngăn ngừa mảng xơ vữa tái xuất hiện.

Các phương pháp can thiệp đặt stent và phẫu thuật bắc cầu động mạch vành

Phẫu thật bắc cầu động mạch vành

Áp dụng cho những bệnh nhân hẹp động mạch vành nặng, có nhiều động mạch bị tắc hẹp cùng lúc. Bác sỹ sẽ mổ phanh lồng ngực của người bệnh, dùng một đoạn động mạch khoẻ mạnh lấy từ chân, tay hoặc ngực của người bệnh để nối vào động mạch vành, bắc cầu cho dòng máu đi qua phần bị tắc nghẽn để về tim. Quá trình kéo dài trong khoảng 3 – 5 giờ đồng hồ và người bệnh cần vài tuần mới có thể hết đau do vết mổ, phải nằm viện theo dõi sau mổ tối thiểu 5 ngày.

Sau phẫu thuật hoặc can thiệp mạch vành qua da, người bệnh cần thay đổi lối sống lành mạnh hơn bằng cách tập thể dụng, áp dụng chế độ ăn uống, sử dụng các loại thảo dược tự nhiên tốt cho sức khoẻ tim mạch.

Xem chia sẻ bệnh nhân trị rối loạn nhịp tim hiệu quả sau nhồi máu cơ tim

Linh Hương

Tham khảo: http://ctsurgerypatients.org/adult-heart-disease/coronary-artery-disease