Hội chứng Brugada – Sát thủ lạnh lùng gây đột tử ở người trẻ

Hội chứng Brugada tuy hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm vì khả năng gây ngừng tim, đột tử đột ngột ngay cả ở người trẻ. Việc phát hiện sớm để điều trị chính là cách kéo dài cuộc sống cho người bệnh.

Bệnh Brugada là nguyên nhân gây đột tử tim ở nhiều người trẻ tuổi.

Hội chứng brugada là gì?

Hội chứng Brugada là chứng rối loạn nhịp tim hiếm gặp có tính di truyền. Bệnh có thể dẫn đến những cơn nhịp tim nhanh bất thường (loạn nhịp thất, rung thất) trên điện tâm đồ ECG, gây ngất xỉu và làm gia tăng nguy cơ đột tử tim, tử vong ở những nam giới trẻ tuổi.

Hội chứng Brugada được mô tả lần đầu tiên trên sóng điện tâm đồ vào năm 1992 khi anh em bác sĩ tim mạch người Tây Ban Nha, Pedro Brugada và Josep Brugada nghiên cứu trên những bệnh nhân may mắn sống sót sau một cơn ngừng tim bất ngờ. 

Nam giới có nguy cơ mắc bệnh brugada cao gấp 8 lần nữ giới. Nếu trong gia đình có người được chẩn đoán hội chứng brugada thì những người khác cũng nên đi khám để phát hiện sớm bệnh và giảm thiểu nguy cơ gặp biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân gây hội chứng Brugada

Nguyên nhân hội chứng brugada chủ yếu là do sự đột biến gen SCN5A của kênh Natri tại tim. Đột biến gen này gây giảm mức độ bộc lộ kênh Natri, giảm dòng ion Natri và gia tăng sự bất hoạt của kênh Natri, từ đó tạo ra sự biến đổi về điện tim. Các đột biến này là gen trội nên chỉ cần duy nhất một bản sao đột biến đã đủ gây bệnh. 

Ngoài ra, hội chứng tim mạch Brugada cũng có thể bắt nguồn từ sự bất thường trong cấu trúc tim, mất cân bằng nồng độ điện giải hoặc tác dụng phụ của 1 số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, điều trị huyết áp; dùng cocain …

Brugada có những loại nào?

Dựa theo đặc điểm điện tâm đồ (ECG) có thể chia bệnh Brugada thành các loại như sau : 

• Hội chứng brugada type 1 trên ECG có biên độ sóng J ≥ 2mm, sóng T âm, hình dạng ST-T dạng vòm và phần cuối đoạn ST dốc xuống dần
• Hội chứng brugada type 2 trên điện tâm đồ có biên độ sóng J ≥ 2mm, sóng T dương hoặc 2 pha, hình dạng ST-T dạng yên ngựa và phần cuối đoạn ST chênh lên ≥ 1mm. Dạng này có thể gặp ở người khỏe mạnh.
• Hội chứng brugada type 3 có ECG biên độ sóng J ≥ 2mm, sóng T dương, hình dạng ST-T dạng yên ngựa và phần cuối đoạn ST chênh lên ≤ 1mm. Dạng này gặp nhiều ở những người khỏe mạnh.

Theo đặc điểm lâm sàng, bệnh chia làm 3 thể:

• Thể có triệu chứng: thường gặp nhất là ngất hoặc đột tử và hay xảy ra vào ban đêm do rối loạn nhịp thất.
• Thể không có triệu chứng: điện tâm đồ có hình ảnh đặc trưng của hội chứng Brugada nhưng bệnh nhân không có biểu hiện lâm sàng.
• Thể ẩn: Bệnh nhân mang gen đột biến nhưng không có triệu chứng, điện tâm đồ bình thường ngay cả khi thử điều trị bằng thuốc chống loạn nhịp.

Đa phần người mắc hội chứng brugada ecg thuộc thể có triệu chứng (ngất, đột tử).

Dấu hiệu nhận biết hội chứng Brugada

Đa số người bệnh sẽ không có triệu chứng hội chứng Brugada cho đến khi nhịp tim nhanh bất thường làm tim họ ngừng đập. Một số người bệnh Brugada có thể gặp triệu chứng của rối loạn nhịp tim khác, chẳng hạn như rung tâm nhĩ. Vì vậy, nếu có biểu hiện đánh trống ngực, nhịp tim nhanh, không đều, ngất xỉu, ngưng tim đột ngột… tốt nhất, bạn nên tới ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Tiền sử gia đình có người từng mắc hội chứng bệnh tim Brugada hoặc chết đột ngột không rõ nguyên nhân cũng có thể là một dấu hiệu cảnh báo nguy cơ cao mắc bệnh này. Một cơn sốt cao cũng được cho là yếu tố gây khởi phát và làm tăng nặng tình trạng nhịp tim bất thường do hội chứng Brugada.

Hội chứng Brugada có nguy hiểm không?

Hội chứng brugada rất nguy hiểm. Bệnh được ví như sát thủ lạnh lùng bởi có thể gây tử vong đột ngột ngay cả ở những người chưa có tiền sử mắc bệnh tim mạch. Người bị hội chứng brugada dễ gặp biến chứng rung thất, nhịp nhanh thất cùng hàng loạt các cơn co thắt vùng tim. Nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến mất chức năng tim, ngừng tim đột ngột và tử vong.

Sử dụng sớm TPCN Ninh Tâm Vương giúp giảm triệu chứng tim đập nhanh đột ngột, hồi hộp, trống ngực, ngất xỉu và phòng tránh biến chứng nguy hiểm của hội chứng Brugada. Hãy gọi cho chúng tôi theo số 0966.491.285 để biết thông tin chi tiết.

Cách chẩn đoán hội chứng brugada

Người bệnh bị brugada sẽ có hình ảnh điện tâm đồ ECG rất đặc trưng, Vì vậy làm điện tâm đồ là cách chẩn đoán phát hiện Brugada thường được áp dụng nhất. 

ECG cũng giúp bác sĩ tiên lượng nguy cơ đột tử của người bệnh. Nếu ECG của một người cho thấy dấu hiệu của hội chứng Brugada và người đó cũng có các cơn chóng mặt, ngất xỉu không rõ nguyên nhân, có tiền sử ngừng tim hoặc gia đình có người đột tử dưới 45 tuổi thì nguy cơ tử vong đột ngột cao. Ngược lại nếu điện tâm đồ thấy Brugada nhưng không có yếu tố nguy cơ nào khác, khả năng tử vong đột ngột sẽ thấp hơn. 

Xét nghiệm di truyền cũng có thể chẩn đoán Brugada. Tuy nhiên, xét nghiệm này không ước tính được nguy cơ đột tử ở bệnh nhân và rất phức tạp nên ít được bác sĩ chỉ định. 

Các phương pháp thăm dò chẩn đoán hội chứng Brugada khác bao gồm: trắc nghiệm kích thích bằng thuốc chống loạn nhịp, đo điện tâm đồ Holter 24 giờ, thăm dò điện sinh lý tim và nghiệm pháp gắng sức.

Bạn có thể xem thêm tư vấn của Ts. Bs Phạm Như Hùng – Tổng thư ký hội tim mạch can thiệp, chuyên gia về điện sinh lý học và tạo nhịp tim tư vấn về cách phát hiện Brugada trong clip dưới đây:

Cách phát hiện hội chứng bệnh tim mạch Brugada ecg

Phương pháp điều trị hội chứng Brugada giúp ngăn đột tử tim

Hội chứng Brugada có thể được điều trị bằng cách cấy ghép máy khử rung tim ICD, sử dụng thuốc điều trị và kết hợp giải pháp hỗ trợ tử Đông Y. Ngoài ra, đốt điện tim cũng đang được thử nghiệm để điều trị cho một số ít người bệnh brugada. Tuy nhiên giá thành đốt và rủi ro khi thực hiện là rào cản khiến phương pháp này chưa được áp dụng rộng rãi.

Đặt máy khử rung tim ICD

Máy khử rung tim ICD là phương pháp điều trị hội chứng brugada duy nhất đã được chứng minh có tác dụng ngăn ngừa đột tử. Không có thuốc chống loạn nhịp nào có thể dự phòng được nguy cơ này. Ngay cả các thuốc như thuốc chẹn beta hay a-mio-da-ron cũng không có tác dụng chống đột quỵ.

Máy khử rung tim sẽ liên tục theo dõi nhịp tim và phát ra những cú sốc điện khi cần thiết để kiểm soát nhịp tim bất thường. Tuy nhiên, máy này cũng có thể gây ra các biến chứng đe dọa tính mạng, ví dụ như tự phát ra cú sốc không cần thiết ngay cả khi nhịp tim bình thường. Vì vậy điều quan trọng là phải cân nhắc những tác dụng và rủi ro trước khi thực hiện can thiệp cấy máy ICD.

Mời bạn xem thêm chia sẻ của TS.BS. Phạm Trần Linh về những rủi ro khi đặt máy khử rung và cách phòng tránh trong video dưới đây:

Cách phòng tránh rủi ro khi đặt máy khử rung tim điều trị hội chứng Brugada

Sử dụng thuốc điều trị

Mục đích khi sử dụng thuốc điều trị hội chứng Brugada là phục hồi sự cân bằng ion (chất điện giải) hoạt động trong giai đoạn đầu của chu kỳ tim. Các thuốc như Qui-ni-din, đồng vận beta-adrenergic được sử dụng trong một số trường hợp, còn thuốc Ci-lo-stasol đang được nghiên cứu thêm. Tuy nhiên, các thuốc chống loạn nhịp cũng tiềm ẩn nguy cơ gây tác dụng phụ như tim đập nhanh, tức ngực, chóng mặt…

Điều trị hội chứng Brugada bằng Đông y

Nhiều bằng chứng nghiên cứu gần đây đã chứng minh, Khổ Sâm có khả năng điều hòa các kênh ion vận chuyển canxi và natri, giúp cân bằng nồng độ các chất điện giải ở bên trong và ngoài tế bào cơ tim. Nhờ đó, sử dụng thảo dược này sẽ giúp làm giảm tần suất và mức độ rối loạn nhịp tim, hạn chế tối đa tỷ lệ ngừng tim, tử vong đột ngột do cơn nhịp nhanh kịch phát gây ra bởi hội chứng Brugada. Kết quả nghiên cứu này đã mở ra nhiều hy vọng cho người bệnh rối loạn nhịp tim nói chung và hội chứng brugada nói riêng thêm cơ hội kéo dài tuổi thọ.

Tại Việt Nam, Khổ sâm đã được bào chế và trở thành thành phần chính trong Tpbvsk Ninh Tâm Vương. Sản phẩm giúp cho người có dấu hiệu của hội chứng Brugada, tiền sử gia đình có người đột tử không rõ nguyên nhân hoặc gia đình có người bị Brugada  ổn định nhịp tim, giảm triệu chứng và hạn chế nguy cơ đột tử.

Từng mất ăn mất ngủ khi nghe bác sĩ chẩn đoán bị ngoại tâm thu thất và có dấu hiệu nghi ngờ Brugada anh Tấn (Nha Trang) không khỏi vui mừng khi nhịp tim dần ổn định từ khi kết hợp thêm TPCN Ninh Tâm Vương: Uống 2 tháng tôi thấy nhịp tim ổn định hẳn, không nhanh hay bỏ nhịp nữa. Trước đấy, ngày nào cũng 5 – 6 lần tự nhiên bị mệt đột ngột nhưng nay cũng không còn. Đợt vừa rồi đi tái khám bác sĩ kêu dấu hiệu ngoại tâm thu không có tôi mừng lắm”

 

Anh Tấn chia sẻ cách trị nhịp tim nhanh, không đều do hội chứng Brugada, ngoại tâm thu thất.

Xem thêm: Ninh Tâm Vương dùng thế nào để có hiệu quả tốt nhất

Phòng ngừa hội chứng Brugada bằng thay đổi chế độ ăn, lối sống

Ngoài việc dùng thuốc hay đặt máy khử rung tim thì yếu tố tâm lý cũng như lối sống lành mạnh có vai trò quan trọng giúp giảm nguy cơ đột tử tim do hội chứng brugada. Các biện pháp người bệnh nên áp dụng bao gồm:

– Tập thể dục đều đặn: Trong hội chứng Brugada, đột tử ít khi xảy ra lúc tập luyện mà thường xuất hiện khi ngủ. Vì vậy, người bệnh tập thể dục nhẹ nhàng, vừa sức sẽ tốt cho sức khỏe. 

– Giữ tâm lý ổn định, tránh lo lắng căng thẳng bằng cách tập hít sâu thở chậm, yoga mỗi ngày ít nhất 30 phút.

– Ngủ đủ 6-8 tiếng mỗi ngày, không thức quá khuya sau 23 giờ đêm.

– Uống nước đầy đủ, nếu bị mất nước do sốt, tiêu chảy thì nên bổ sung đầy đủ để không bị mất cân bằng chất điện giải. 

– Nên ăn nhạt, ăn nhiều rau, củ, quả để bổ sung chất xơ, hạn chế các chất kích thích và đồ ăn nhiều dầu mỡ.

– Không nên uống rượu, không hút thuốc lá. 

Không phủ nhận hội chứng Brugada rất nguy hiểm. Thế nhưng nếu bạn trang bị đầy đủ kiến thức về bệnh, cách phát hiện, hướng xử trí, cũng như biện pháp hỗ trợ điều trị lâu dài, bạn sẽ ổn định được nhịp tim và chung sống hòa bình cùng với căn bệnh này.

 

Nguồn tham khảo: 

Phỏng vấn Ts.Bs Phạm Trần Linh – Phó Chủ tịch Phân hội Nhịp tim Việt Nam trong chương trình Nhịp Sống Đỏ

mayoclinic.org  nhs.uk  vnha.org.vn